Przepis na wiosenną nalewkę z mniszka lekarskiego
Mniszek lekarski to nie tylko symbol wiosny, ale także roślina o niezwykłych właściwościach zdrowotnych. Z jego kwiatów możesz przygotować domowy eliksir, który wspiera trawienie i odporność. Sprawdź, jak łatwo zrobić nalewkę – krok po kroku.
Nalewka z mniszka? Tak!
Na początku kwietnia, a czasem nawet pod koniec marca, kiedy pogoda sprzyja, na polach i łąkach pojawiają się pierwsze wiosenne kwiaty. Wśród nich znajduje się mniszek lekarski. Żółty mniszek lekarski to jeden z tych kwiatów, które bardzo kojarzą się z wiosną. To właśnie jemu zawdzięczamy efektowne, żółte dywany, które pojawiają się na łąkach na przełomie kwietnia i maja.
Jak wygląda mniszek pospolity?
Mniszek pospolity, określany również bardziej fachowo jako mniszek lekarski (Taraxacum officinale F.H. Wiggers coll., właśc. Taraxacum sect. Taraxacum), to popularna i bardzo niedoceniana bylina z rodziny Asteraceae o charakterystycznych żółtych kwiatach. Dla wielu, szczególnie tych, którzy pielęgnują przydomowe ogrody i trawniki, jest zwykłym chwastem, ale zielarze mają na ten temat zdecydowanie inne zdanie. Dla nich mniszek lekarski to przede wszystkim roślina lecznicza. Zielarze od wieków wykorzystują go jako cenne lekarstwo na wiele dolegliwości, szczególnie związane z trawieniem czy problemami wątrobowymi. Mniszek lekarski to też doskonały materiał na wyborną nalewkę. Jak ją przygotować? Oto przepis krok po kroku.
Kiedy zbierać mniszek lekarski?
Do przygotowania nalewki z mniszka lekarskiego potrzebny będzie, rzecz jasna, mniszek lekarski. Nie znajdziemy go w żadnym sklepie ani kwiaciarni – jedyny sposób, aby zebrać potrzebny materiał do nalewki, to wybrać się na zbiory. Kwitnienie mniszka przypada na kwiecień i maj. To właśnie w tym okresie najlepiej jest zbierać mniszki, szczególnie w kwietniu, kiedy kwiaty są świeże i jeszcze nie przekwitły.
Ważne! Zbieramy mniszek a nie mlecz
W czasie zbierania mniszka lekarskiego należy pamiętać o jednej bardzo ważnej rzeczy. Mniszek lekarski jest często mylony z innym żółtym kwiatem – mleczem. Jak je odróżnić? Kluczowa różnica tkwi w budowie roślin. Mniszek lekarski ma pojedynczą łodygę, z której wyrasta jeden kwiat, podczas gdy mlecz zwyczajny ma gałęzistą łodygę z wieloma kwiatami. Warto zwrócić uwagę na te szczegóły, aby upewnić się, że zbieramy właściwą roślinę.
Mlecz i mniszek – różnice
Łodyga
- Mniszek: Ma pojedynczą, gładką i pustą w środku łodygę, z jednym kwiatem na końcu.
- Mlecz: Ma wiele rozgałęzionych łodyg, często z małymi listkami na łodydze.
Liście
- Mniszek: Liście znajdują się przy ziemi, mają głębokie ząbki, jakby ktoś je „powygryzał”.
- Mlecz: Liście są bardziej gładkie, mniej postrzępione i często większe.
Kwiaty
- Mniszek: Ma jeden żółty kwiat na każdej łodydze.
- Mlecz: Ma kilka kwiatów na jednej roślinie i rośnie wyżej.
Jak zbierać mniszek do nalewki?
Mniszek znajdziesz na łąkach, trawnikach lub w ogrodach. Najlepiej szukać go w miejscach dzikich, z dala od terenów pryskanych chemikaliami. Do nalewki z mniszka najlepiej nadają się kwiaty w pełnym rozkwicie, które są jasnożółte i wyglądają zdrowo. W tym celu:
- Wybierz odpowiednie miejsce. Unikaj terenów miejskich lub przydrożnych, gdzie rośliny mogą być zanieczyszczone.
- Zbieraj kwiaty odpowiednio. Delikatnie odetnij kwiaty razem z krótką częścią łodygi (jeśli jest potrzebna) lub samą główkę kwiatową.
- Upewnij się, że to mniszek. Zbieraj tylko kwiaty z pojedynczymi łodygami. Jeśli roślina ma wiele łodyg z odgałęzieniami, to jest to mlecz.
Jak zrobić nalewkę z mniszka lekarskiego?
Istnieje wiele przepisów na nalewkę z mniszka lekarskiego. Każda gospodyni, która kiedykolwiek przygotowywała ten trunek, często ma własny, sprawdzony przepis, przekazywany z pokolenia na pokolenie. Różnice w przepisach dotyczą zazwyczaj proporcji oraz dodatkowych składników.
My przygotowaliśmy dla Was prosty przepis na nalewkę z mniszka lekarskiego. Na pewno się uda!
Nalewka z mniszka lekarskiego (przepis)
Składniki:
- Około 60 sztuk kwiatostanów mniszka lekarskiego (same żółte części kwiatów)
- 1 szklanka wody
- 2 szklanki spirytusu (96%)
- 1 łyżka stołowa miodu
- 1–2 plasterki cytryny
Przygotowanie:
- Zebrane kwiaty mniszka lekarskiego rozłóż na białej powierzchni w nasłonecznionym miejscu na kilka godzin, aby owady mogły je opuścić.
- Oddziel żółte części kwiatów od zielonych elementów (np. kielichów i łodyżek).
- Umieść żółte części kwiatów w dużym szklanym słoju.
- Wymieszaj wodę ze spirytusem i zalej mieszanką kwiaty.
- Dodaj plasterki cytryny do słoja.
- Szczelnie zamknij słój i odstaw w ciemne miejsce na 1–3 tygodnie. Co kilka dni delikatnie wstrząsaj słojem.
- Po upływie czasu maceracji przygotuj syrop, rozpuszczając miód w 1 szklance przegotowanej i ostudzonej wody.
- Przecedź nalewkę przez sitko lub gazę, aby oddzielić kwiaty i cytrynę od płynu.
- Połącz przefiltrowaną nalewkę z przygotowanym syropem miodowym.
- W razie potrzeby dostosuj smak, dodając więcej miodu lub cytryny.
- Przelej nalewkę do czystych butelek i odstaw w chłodne, ciemne miejsce na kilka miesięcy (minimum 2–3 miesiące), aby się sklarowała i nabrała pełnego smaku.
Nalewka z mniszka lekarskiego – właściwości
Chociaż mniszek lekarski często kojarzy się z niepotrzebnym chwastem, nasze babcie i prababcie miały o nim zupełnie inne zdanie. Z tej rośliny przygotowywały wiele cennych przetworów leczniczych, takich jak nalewki, syropy czy susz do herbat o właściwościach zdrowotnych.
Mniszek lekarski to roślina o wielu zdrowotnych właściwościach. W jego kwiatach, korzeniach i liściach znajdują się liczne witaminy, minerały (np. żelazo, magnez) oraz związki bioaktywne. Te składniki wspierają układ trawienny, działają żółciopędnie i moczopędnie, a także wzmacniają odporność.
Jak działa nalewka z mniszka lekarskiego?
Wspomaga trawienie
- Pobudza apetyt i ułatwia procesy trawienne.
- Wspiera funkcjonowanie wątroby i woreczka żółciowego, zapobiegając zastojom żółci oraz odkładaniu złogów.
- Reguluje wypróżnienia, pomagając w walce z zaparciami.
Oczyszcza organizm
- Działa moczopędnie, co pomaga usuwać toksyny z organizmu.
- Wspomaga pracę nerek i oczyszcza krew.
Wzmacnia odporność
- Wykazuje działanie przeciwzapalne i przeciwbakteryjne, wspierając walkę z infekcjami.
- Może być pomocna w przeziębieniach i grypie.
Uwaga: pij z umiarem
Pomimo wielu zdrowotnych właściwości, należy pamiętać, że nalewka zawiera alkohol, który powinien być spożywany z umiarem. Nie należy przesadzać z ilością i nadużywać tego rodzaju napojów. Profilaktycznie można spożywać niewielki kieliszek nalewki z mniszka dziennie.
