Whisky

Bursztynowa barwa, złożony smak oraz aura elegancji sprawiły, że whisky trudno pomylić z jakimkolwiek innym alkoholem. Już sam widok szklanki wypełnionej lodem oraz złocistym trunkiem nasuwa myśl o whisky. Najczęściej jest to skojarzenie całkowicie uzasadnione, bo mowa o jednym z najpopularniejszych rodzajów alkoholu na świecie.

Single malt czy blended – co warto wiedzieć whisky? 

To trunek powstający z zacieru zbożowego, który został następnie poddany dojrzewaniu w beczkach – najczęściej dębowych – i butelkowaniu z zawartością alkoholu na poziomie przynajmniej 40%. Prawnym wymogiem, w przypadku europejskich whisky, jest również okres leżakowania. W beczkach spędzić powinna minimum trzy lata i jeden dzień. Naturalnie im więcej czasu alkohol spędzi na dojrzewaniu, tym bardziej zostanie nasycony nutami smakowymi, pochodzącymi z drewna. Zazwyczaj bukiet trunku zawiera nuty dębiny, wanilii, orzechów, czekolady oraz dymu. Ten ostatni związany jest z wykorzystaniem torfu podczas wędzenia ziaren jęczmienia. Aby zapewnić większą różnorodność smaku, niektóre whisky leżakują w beczkach po innych trunkach. Zapewnia to bardziej złożony i nietypowy bukiet. Bogactwo rzadkich roczników, pochodzących z destylarni o długiej tradycji sprawił, że alkohol ten uchodzi za trunek ekskluzywny, przeznaczony na specjalne okazje, choć popularne blendy są częstym widokiem na mniej oficjalnych spotkaniach.

Single malt czy blended grain – co oznaczają oznaczenia na etykietach?

Oprócz długości dojrzewania, rodzaju beczek oraz zawartości alkoholu, whisky dzielona jest ze względu na sposób wytwarzania. Z tego względu na etykietach można spotkać takie określenia, jak:

– single malt – mieszany alkohol słodowy pochodzący z jednej destylarni;

– blended malt – whisky słodowa, powstająca ze zmieszania trunków od różnych producentów;

– blended – najpopularniejsza z odmian, tworzona poprzez zmieszanie whisky słodowej z whisky zbożową. To właśnie do tej kategorii należą tak znane marki jak Johnnie Walker czy Ballantine’s;

– single grain – trunek zbożowy, powstający z wielu typów zboża, ale produkowany w jednej destylarni;

– blended grain – to whisky wytwarzana poprzez zmieszanie destylatów wielozbożowych pochodzących z kilku wytwórni;

– single cask – rzadki i kosztowny rodzaj alkoholu, który powstaje poprzez zabutelkowanie trunku pochodzącego z pojedynczej beczki.

Z wodą, lodem czy z colą – jak podawać whisky? 

Sposób serwowania  to temat gorących i zażartych sporów. Zazwyczaj pomijają one fakt, że degustacja powinna przede wszystkim sprawiać przyjemność osobom pijącym. Oczywiście im starsza i droższa, tym bardziej powinniśmy unikać jej mieszania ze względu na utratę smaku. Wielu producentów podaje jednak na swoich stronach przepisy na wytrawne drinki z wykorzystaniem swoich single maltów. Ostatecznie to, w jaki sposób cieszymy się trunkiem, zależy tylko od nas. Warto równocześnie znać kilka sposobów podawania tego alkoholu. Zazwyczaj do whisky wykorzystywane są okrągłe szklanki o grubym dnie – tumbler albo old fashioned – specjalne kieliszki do degustacji lub szkło typu highball – idealne do drinków. Z racji tego, że whisky najlepiej smakuje w temperaturze pokojowej, nie musimy jej schładzać przed podaniem. Samo serwowanie przybiera następujące formy:

– sauté, czyli samodzielnie – to metoda preferowana, jeżeli chcemy cieszyć się szerokim zakresem smaku, przy pełnej intensywności whisky;

– z wodą – dodanie kilku kropel filtrowanej wody zmniejsza intensywność alkoholu i pozwala wydobyć dodatkowe nuty smakowe;

– on the rock, czyli na lodzie – klasyczny sposób, aby nie tylko schłodzić, ale również rozcieńczyć trunek podczas picia;

– w drinku – w tym wypadku mieszamy whisky z innymi napojami alkoholowymi lub bezalkoholowymi. Tworzy to  odpowiadającą nam kombinację. Wbrew opinii niektórych purystom, nie ma nic złego w mieszaniu złocistego trunku z colą – w tym wypadku najważniejsze jest nasze zadowolenie.

Jakość, która dojrzewa z czasem – krótka historia whisky 

Korzenie sięgają średniowiecza oraz początków destylacji alkoholu w Europie. Początkowo trunek wykorzystywano jako składnik perfum oraz lekarstwo przeciwko licznym chorobom. Oczywiście trunek ten nieodmiennie kojarzy się ze Szkocją oraz Irlandią. dobrze obrazuje to fakt, iż sama nazwa whisky pochodzi od irlandzkiego określenia „uisce beatha” oraz szkockiego wariantu „uisge beatha”. Z czasem pierwsze słowa przybrało znaną nam dziś formę whisky. Sam termin „uisce beatha” stanowi tłumaczenie łacińskiego określenia na mocne, destylowane alkohole, czyli „aqua vitae” – dosłownie „woda życia”.

Pierwsza potwierdzona wzmianka pochodzi z 1 czerwca roku 1495. Wtedy to John Cor, opat ze Stirling, otrzymał zadanie dostarczenia alkoholu na dwór króla Szkocji Jakuba VI, który zresztą za tym trunkiem przepadał. Rozwiązanie klasztorów przez Henryka VIII sprawiło, że mnisi – dotąd monopoliści w kwestii tworzenia whisky – zaczęli zarabiać na życie, przygotowując alkohole w powstających destylarniach na Wyspach Brytyjskich. Wysokie podatki nałożone przez Londyn w XVIII wieku sprawiły, że whisky zaczęła być pędzona potajemnie. Przekazywane z pokolenia na pokolenie receptury, stały się wyjątkowo cennym elementem klanowego dziedzictwa. Właśnie dlatego, po złagodzeniu prawa w XIX wieku, na Wyspach Brytyjskich pojawiło się tak wiele destylarni.  Zaczęły one przygotowywać whisky wedle pieczołowicie przechowywanych, rodzinnych przepisów. Jest to również powód, dla którego obecnie możemy spotkać tak ogromną różnorodność pod względem smaku oraz sposobu warzenia.