Jak komponować deski przekąsek z bakaliami, orzechami i alkoholem?

Nieodzownym elementem każdej imprezy, oprócz alkoholu, są przekąski. Dobry gospodarz zadba o to, aby oprócz wybornych napojów i drinków, było również coś do „przegryzienia”. I w tym momencie na stół wjeżdża deska przekąsek. Jak najlepiej sporządzić deskę przekąsek z wędlinami, serem, orzechami i suszonymi owocami, aby idealnie pasowała do serwowanego alkoholu? Oto przewodnik krok po kroku.
Czym jest deska przekąsek?
Pod terminem „deska przekąsek” może kryć się dosłowna drewniana deska, choć zazwyczaj jest to talerz, na którym układamy i serwujemy naszym gościom różnorodne przekąski. Na desce przekąsek może znaleźć się szeroka gama produktów – od różnego rodzaju serów, przez dipy, krakersy, chipsy, warzywa, suszone owoce, po peklowane mięsa, marynowane warzywa, orzechy, a także wędliny i wiele innych. To, co umieścimy na takiej desce, w dużej mierze zależy od naszych możliwości, zasobów spiżarni oraz inwencji twórczej. Nie oznacza to jednak, że możemy na desce położyć wszystko, co znajdziemy w lodówce.
Komponowanie deski z przekąskami, choć jest bardzo kreatywnym zajęciem, obarczone jest pewnymi zasadami i regułami. Niektórzy nawet uważają, że to prawdziwa sztuka. Głównym wyzwaniem jest odpowiedni dobór przekąsek do serwowanego alkoholu.
Czy wiesz, że we Francji istnieje osobna gałąź sztuki kulinarnej zwana charcuterie? To specjalizacja zajmująca się wyłącznie umiejętnością odpowiedniego serwowania wędlin, kiełbas i mięs. Pierwotnie dotyczyła tylko mięsa wieprzowego, ale współczesna charcuterie obejmuje również inne produkty, takie jak sery, bakalie i wiele innych.

Co znajduje się na klasycznej desce przekąsek?
Prawdziwa klasyczna francuska deska przekąsek w dużej mierze składała się z różnorodnych wędlin, do których dokładano inne dodatki. Współcześnie komponowanie desek przekąsek daje niemal nieograniczone możliwości – możesz dodać wszystko, co smakuje Twoim gościom. Sekret tkwi jednak w odpowiednim ułożeniu i zestawieniu produktów.
1. Mięso
- Prosciutto – delikatne, słone mięso, dobrze komponuje się z serami i owocami.
- Salami – pikantna, suszona kiełbasa, często podawana w plasterkach.
- Chorizo – hiszpańska kiełbasa o wyrazistym smaku, z dodatkiem wędzonej papryki.
- Szynka dojrzewająca – np. parmeńska lub serrano, lekko słona i aromatyczna.
- Capicola – dojrzewająca wędlina wieprzowa, pikantna lub łagodna.
- Soppressata – włoska kiełbasa z wyczuwalnymi przyprawami.
- Pâté – pasta mięsna, świetna do smarowania na krakersach lub pieczywie.
2. Sery
Sery twarde:
- Manchego – hiszpański ser owczy o orzechowym posmaku.
- Cheddar – ostry ser, który dobrze komponuje się z owocami.
- Gouda – delikatny, lekko słodki, świetny z winogronami.
- Gruyere – szwajcarski ser o bogatym, orzechowym smaku.
- Parmezan – idealny do kruszenia i podawania w małych kawałkach.
Sery miękkie:
- Brie – kremowy, łagodny, doskonały z dżemami.
- Camembert – miękki, podobny do brie, z bardziej wyrazistym smakiem.
- Ser kozi – delikatnie kwaśny, doskonały z owocami i orzechami.
- Burrata – kremowy ser, świetny w połączeniu z oliwą i pomidorami.
- Gorgonzola – intensywnie pleśniowy ser o wyraźnym smaku.
3. Orzechy
- Migdały – zarówno surowe, jak i prażone, często spotykane na deskach przekąsek.
- Pistacje – słone lub naturalne, świetnie komponują się z serami.
- Pekany – delikatnie słodkie, dobre w połączeniu z serami i owocami.
- Orzechy nerkowca – kremowe, delikatne, dobre do większości serów.
- Makadamia – chrupiące i maślane, dodają luksusu desce.
4. Świeże owoce
- Winogrona – klasyk na desce przekąsek, słodkie i soczyste.
- Jabłka – krojone w plasterki, świetnie łączą się z serami i wędlinami.
- Gruszki – słodkie i miękkie, doskonałe z serami pleśniowymi.
- Figi – świeże figi wnoszą naturalną słodycz i delikatną konsystencję.
- Jagody – np. maliny, borówki, jeżyny – dodają koloru i świeżości.
- Pomarańcze – pokrojone w plasterki, wprowadzają orzeźwiający smak.
5. Suszone owoce
- Figi suszone – doskonale komponują się z serami pleśniowymi i wędlinami.
- Morele suszone – słodkie, idealne z serami twardymi jak gouda.
- Rodzynki – świetne jako przekąska do serów.
- Daktyle – słodkie, doskonałe do serów miękkich i wędlin.
- Suszone wiśnie i żurawina – wprowadzają słodko-kwaśny smak, który dobrze równoważy bogatsze składniki.
6. Sosy i dipy
- Musztarda ziarnista – dobrze komponuje się z wędlinami.
- Miód – doskonały do serów pleśniowych i twardych.
- Dżemy i konfitury – np. figowy, z borówek, pomarańczowy – idealne do serów i pieczywa.
- Hummus – lekki dip warzywny, świetny do pieczywa i warzyw.
- Tapenada z oliwek – intensywny smak, dobrze współgra z wędlinami i serami.
7. Pieczywo i chrupiące dodatki
- Bagietka – klasyczna, krojona na plasterki, idealna do serów i wędlin.
- Krakersy – różnorodne smaki i tekstury, od neutralnych po aromatyczne (np. rozmaryn z rodzynkami).
- Paluszki chlebowe (grissini) – cienkie i chrupiące, świetne z dipami i serami.
- Sucharki – chrupiąca alternatywa dla pieczywa, doskonałe do smarowania pâté lub serów.

Najprostsza zasada komponowania deski przekąsek
Jak widzisz, produktów, które mogą znaleźć się na desce, jest naprawdę wiele. Czy istnieje jakaś nadrzędna zasada, którą warto się kierować? Najprościej, jeśli będziesz trzymać się jednej bardzo prostej zasady, którą można zapisać następującym wzorem: 3-3-3-3.
Co to w praktyce oznacza? Na desce powinny znaleźć się produkty z każdej z kluczowych grup:
- 3 rodzaje mięs
- 3 rodzaje serów
- 3 elementy skrobiowe (czyli pieczywo i chrupiące dodatki)
- 3 dodatki, do których mogą należeć świeże owoce, bakalie, orzechy lub warzywa
To prosta zasada, która pozwoli Ci na skomponowanie podstawowej wersji deski przekąsek. Opcjonalnie możesz dodać również dipy lub inne elementy, które według Ciebie będą pasować.

Różne pomysły na deski serów
W komponowaniu desek przekąsek istnieje wiele różnych podejść. Ograniczeniem jest jedynie nasza wyobraźnia, a deski można układać według różnych schematów. Oto kilka przykładów:
1. Związane z danym wydarzeniem lub świętem
Przekąski mogą nawiązywać do tematyki imprezy:
- Wieczór filmowy: popcorn, nachosy, mini pizze, serowe krakersy,
- Halloween: dyniowe ciastka, pikantne serowe paluszki, marynowane oliwki.
- Boże Narodzenie: wędliny, sery z dodatkiem żurawiny, pierniki, orzechy w miodzie.
- Sylwester: mini kanapeczki, koreczki serowo-mięsne, dipy do chipsów.
- Walentynki:czekoladki, truskawki w czekoladzie, sery pleśniowe z miodem.
2. Regionalne
Deska przekąsek skomponowana wyłącznie z produktów pochodzących z danego regionu:
- Górskie przekąski: oscypek, bundz, kiełbasa jałowcowa, grzanki z masłem czosnkowym.
- Śródziemnomorskie: oliwki, chorizo, manchego, oliwa z oliwek, suszone pomidory, focaccia, migdały
- Polska wiejska deska: szynka dojrzewająca, kiełbasa wiejska, twaróg z rzodkiewką, ogórki kiszone
3. Według kuchni świata
- Włoska deska: salami, prosciutto, mozzarella, bruschetta, suszone pomidory.
- Grecka deska: feta, oliwki, hummus, grillowane warzywa, pitty.
- Azjatycka deska: marynowane warzywa, sashimi, edamame (niedojrzałe strąki soi), sos sojowy, wasabi, kimchi.
4. Wegetariańskie i wegańskie
Deska przekąsek bez produktów pochodzenia zwierzęcego:
- Wegetariańska deska: sery, oliwki, orzechy, świeże i suszone owoce, warzywa pokrojone w słupki, hummus.
- Wegańska deska: pieczywo pełnoziarniste, hummus, tapenada z oliwek, orzechy, surowe warzywa, owoce, tofu wędzone.
5. Dla dzieci
Przekąski skomponowane z myślą o najmłodszych, np. na przyjęcia urodzinowe:
- Mini kanapki z ulubionymi dodatkami (ser, szynka, ogórek), paluszki, chrupki kukurydziane, małe owoce (winogrona, jagody), żelki.
6. Kolorystyczne
Deska skomponowana według wybranego koloru:
- Zielona deska: zielone winogrona, kiwi, pistacje, oliwki, brokuły, ogórki.
- Czerwona deska: truskawki, maliny, papryka, suszone pomidory, salami.
7. Monotematyczne
Deska skomponowana wokół jednego typu produktów:
- Same sery różnego typu: pleśniowe, twarde, półtwarde, kremowe.
- Same wędliny różnego typu: prosciutto, szynka parmeńska, salami, chorizo, kiełbasa jałowcowa.
- Bakalie i orzechy: mieszanka migdałów, orzechów laskowych, pistacji, suszonych owoców (morele, figi, daktyle).