Wino Pinot Grigio/Gris – jakie wybrać? Poradnik zakupowy.

2024-12-23

Często na etykiecie czerwonego wina możemy znaleźć dopisek „Pinot Grigio” lub „Pinot Gris”. Najczęściej oznacza to, że mamy ręku mocne, wytrawne wino pochodzące z terenów Włoch lub Francji. Jakie wina produkowane są z winogron Pinot Grigio i jak wybrać? Oto kompletny przewodnik.

Skąd nazwa Pinot Grigio?

Sama nazwa „Pinot Grigio” jest bezpośrednio związana z wyglądem winogron, które mają szaro-niebieskawy kolor skóry. W dosłownym tłumaczeniu nazwa szczepu oznacza „szarą sosnę”, co nawiązuje do koloru winogron oraz samego pochodzenia. We Francji szczep ten nazywany jest Pinot Gris, co oznacza „szary Pinot”.

Chociaż wino Pinot Grigio jest białe, skórki winogron mają charakterystyczny szaro-niebieskawy odcień, różniący się od typowego złoto-zielonego koloru większości białych winogron. Ta cecha wynika z mutacji genetycznej szczepu Pinot Noir, z którego wyłoniło się Pinot Grigio.

Skąd pochodzi Pinot Grigio?

Wino Pinot Grigio pochodzi z Francji, konkretnie z Burgundii, choć największą popularność zdobyło we Włoszech. Tam jest szczególnie popularne jako wino codzienne, pite do praktycznie każdego posiłku. Włochy są największym producentem tego szczepu. Najwięcej winorośli Pinot Grigio uprawia się w północnych regionach Włoch, takich jak Wenecja Euganejska (Veneto), Friuli-Wenecja Julijska (Friuli-Venezia Giulia) czy Trentino-Górna Adyga (Trentino–Alto Adige).

Gdzie uprawia się Pinot Grigio?

Odmiana ta jest uprawiana w wielu zakątkach świata, jednak największe znaczenie mają uprawy we Włoszech i Francji. Oba te kraje produkują wina o odmiennych parametrach smakowych i aromatach, co łatwo zauważyć, porównując wina z obu regionów.

Włochy. To największy producent Pinot Grigio na świecie. Włoskie Pinot Grigio pochodzi głównie z północno-wschodnich Włoch, z regionów takich jak Veneto, Trentino-Alto Adige i Friuli-Venezia Giulia. Wina te są zazwyczaj lekkie, rześkie i mają wysoką kwasowość, z nutami cytryny, limonki i zielonego jabłka.
Francja. W Alzacji Pinot Grigio znane jest jako Pinot Gris i produkuje się z niego wina o pełniejszym ciele i bogatszych aromatach. Alzackie Pinot Gris może być wytrawne lub słodkie, a także w wersji Vendange Tardive (późny zbiór), która przypomina słodkie wino deserowe.
Stany Zjednoczone. Pinot Grigio/Gris jest również uprawiane w Oregonie, Kalifornii i Waszyngtonie. Wina z Oregonu, zwłaszcza z regionu Willamette Valley, są zazwyczaj wytrawne i charakteryzują się nutami brzoskwini, gruszki i cytrusów.
Niemcy. W Niemczech Pinot Grigio znane jest jako Grauburgunder i produkuje się z niego wina o bogatym, pełnym ciele i zrównoważonej kwasowości. Grauburgunder często dojrzewa w dębowych beczkach, co nadaje im nuty wanilii i przypraw. Najważniejsze regiony uprawy to Pfalz i Baden.

To najwięksi producenci wina Pinot Grigio, choć nie jedyni. W Europie szczep ten uprawiany jest również w Austrii i na Węgrzech, a poza Europą duże plantacje winorośli znajdują się w Australii i Nowej Zelandii.

Jakie są cechy charakterystyczne winogron Pinot Grigio?

Kilka cech charakterystycznych już wymieniliśmy, ale przypomnijmy je w uporządkowanej formie.

Winogrona Pinot Grigio wyróżniają się przede wszystkim swoją unikalną kolorystyką. Ich skórka ma szaro-niebieski odcień, co jest bardzo charakterystyczne, szczególnie w porównaniu do większości białych winogron o złocistym kolorze. Ta wyjątkowa cecha wynika z mutacji genetycznej szczepu Pinot Noir.

Odmiana ta daje soczyste, mięsiste owoce o wysokiej zawartości cukru przy umiarkowanej kwasowości. Pinot Grigio szczególnie dobrze rośnie w klimacie umiarkowanym i chłodnym, co czyni go popularnym w regionach takich jak północne Włochy, Alzacja czy Oregon.

Jak smakuje wino Pinot Gris/Grigio?

Jedną z zalet win ze szczepu Pinot Grigio jest ich różnorodność oraz bogactwo smaków i aromatów. Chociaż wina te najczęściej mają charakter wytrawny, można spotkać również wersje słodkie i półsłodkie. Włoskie Pinot Grigio cechuje się rześkim i lekkim smakiem, z wyraźnymi nutami cytrusów, zielonego jabłka i subtelną mineralnością. Wina te przypominają orzeźwiającą, niesłodką lemoniadę.

Francuskie Pinot Gris z Alzacji są pełniejsze i bogatsze w smaku, z nutami miodu, dojrzałych owoców i przypraw. Wersje słodkie, takie jak Vendange Tardive, charakteryzują się bogactwem aromatów i przypominają deser w płynie.

Jaka jest różnica między Pinot Grigio a Pinot Gris?

W rzeczywistości Pinot Grigio i Pinot Gris to ta sama odmiana winorośli. Różnice w nazewnictwie wynikają z lokalnych tradycji: we Francji używa się nazwy Pinot Gris, podczas gdy we Włoszech – Pinot Grigio. Jednak wina produkowane w różnych regionach różnią się smakiem i aromatem, co jest efektem klimatu, gleby oraz metod produkcji.

Pinot Grigio (Włochy): Wina te są zazwyczaj lżejsze, bardziej wytrawne, z nutami cytrusów, zielonego jabłka i minerałów.
Pinot Gris (Francja): Charakteryzują się pełniejszym ciałem, bogatszymi aromatami, takimi jak miód, przyprawy i dojrzałe owoce.

Wino Pinot Grigio/Pinot Gris i jego aromaty

Profil aromatyczny wina zależy od regionu uprawy i technik winiarskich:

Włoskie Pinot Grigio: Jasne, rześkie wina o wyraźnej kwasowości, z nutami cytrusów, zielonego jabłka, migdałów i delikatnej mineralności.
Francuskie Pinot Gris: Pełniejsze wina z bogatszymi aromatami dojrzałych jabłek, brzoskwiń, gruszek, miodu i imbiru. Wersje słodkie przypominają płynny deser.
Niemieckie Grauburgunder: Wina łączące pełnię smaków z wyraźną kwasowością. Często dojrzewają w dębowych beczkach, co nadaje im nuty wanilii i przypraw, z aromatami jabłek, gruszek, miodu i mineralności.
Amerykańskie Pinot Gris: Wyraziste, owocowe nuty o niższej kwasowości, co sprawia, że są łagodniejsze i łatwiejsze w odbiorze.

Jak wybrać Pinot Gris?

Wybór odpowiedniego wina Pinot Gris może być trudny ze względu na ogromną różnorodność stylów i odmian, które zależą od regionu, kraju pochodzenia oraz sposobu produkcji. Kluczowe jest, aby zacząć od swoich preferencji smakowych. Oto kilka wskazówek, które mogą ułatwić podjęcie decyzji.

1. Określ swoje preferencje smakowe

Zastanów się, jaki typ wina bardziej odpowiada Twoim upodobaniom:

Lżejsze, rześkie wina o wysokiej kwasowości? Wybierz Pinot Grigio produkowane we Włoszech.
Pełniejsze, bogatsze wina z nutami miodu, przypraw i dojrzałych owoców? Postaw na Pinot Gris z Alzacji.
Neutralne i zrównoważone smaki? Spróbuj amerykańskiego Pinot Gris, które często stanowi kompromis pomiędzy stylami włoskim a francuskim.

Jeśli jesteś miłośnikiem bardziej złożonych, głębokich win dojrzewających w dębowych beczkach, możesz spróbować niemieckiego Grauburgunder. Jak widzisz, możliwości jest wiele, a wszystko zależy od Twoich indywidualnych preferencji.

2. Zwróć uwagę na etykiety

Etykiety na butelkach dostarczają cennych informacji. Ważne jest, aby zwracać uwagę na różnice w nazwach:

Pinot Grigio to wina w lżejszym, rześkim stylu charakterystycznym dla Włoch.
Pinot Gris to wina pełniejsze i bardziej aromatyczne, charakterystyczne dla Francji.

Jeśli na butelce znajdziesz oznaczenia takie jak:

Vendange Tardive lub Sélection de Grains Nobles, oznacza to słodkie wina z późnych zbiorów, produkowane w Alzacji. Są to wina deserowe o wyjątkowym charakterze.

3. Zwróć uwagę na region pochodzenia

Smak wina jest ściśle związany z jego pochodzeniem. Przy wyborze Pinot Gris warto zwrócić uwagę na regiony, z których pochodzi szczep. Oto kilka przykładów:

Włochy: Regiony Veneto, Trentino-Alto Adige oraz Friuli-Venezia Giulia są znane z produkcji lekkiego i rześkiego Pinot Grigio.
Francja: Alzacja to jeden z najważniejszych regionów dla Pinot Gris. Wina z oznaczeniem „Grand Cru” gwarantują najwyższą jakość.
Stany Zjednoczone: Willamette Valley w Oregonie słynie z produkcji wysokiej jakości Pinot Gris, często o owocowych i zrównoważonych aromatach.
Niemcy: Pfalz i Baden to regiony, w których powstają doskonałe Grauburgunder – często dojrzewające w dębowych beczkach, z bogatymi aromatami.

Rekomendowani producenci Pinot Grigio/Gris według regionów

Włochy

Veneto: Castel del Lago – producent wina Castel del Lago Pinot Grigio Veneto.
Delle Venezie DOC (obejmuje regiony Wenecja Euganejska, Friuli-Wenecja Julijska oraz Trydent-Górna Adyga): Cielo e Terra – producent wina Cielo Pinot Grigio Blush delle Venezie DOC.
Puglia: Via Mare – producent wina Via Mare Trebbiano-Pinot Grigio Puglia IGT (kupaż Trebbiano i Pinot Grigio).

Francja

Alzacja:
- Ziegler – producent wina Ziegler Pinot Gris AOC Alsace.
- Ziegler – producent wina musującego Ziegler Cremant d’Alsace AOC Alsace (kupaż Pinot Blanc, Pinot Gris i Chardonnay).

Nowa Zelandia

Marlborough: Marlborough Sun Wines – producent wina Marlborough Sun Pinot Gris.

Jak degustować Pinot Gris?

Degustacja wina różni się od jego zwykłego picia. Proces ten polega na smakowaniu i delektowaniu się winem wszystkimi zmysłami – od wzroku, przez węch, po smak. Oto jak prawidłowo degustować Pinot Gris:

Oceń wygląd
Zanim spróbujesz wina, zwróć uwagę na jego wygląd: kolor, przejrzystość i klarowność. Pinot Grigio zazwyczaj ma jasnosłomkowy kolor z zielonymi refleksami.
Powąchaj wino
Delikatnie zakręć winem w kieliszku, aby uwolnić aromaty. W zależności od stylu wina możesz wyczuć nuty cytrusów, jabłek, gruszek, miodu czy przypraw.
Posmakuj wino
Weź niewielki łyk i powoli rozprowadź go na języku. Zwróć uwagę na poszczególne elementy smaku, takie jak kwasowość, słodycz oraz tzw. „finisz” (posmak pozostający po przełknięciu).

Do czego pasuje Pinot Gris/Grigio?

Pinot Gris to wszechstronne wino, które pasuje do szerokiej gamy potraw. Włosi często podają je do codziennych posiłków, zwłaszcza do kolacji. Oto kilka propozycji:

Lekkie dania: sałatki, owoce morza, ryby, dania z kurczaka, dania wegetariańskie.
Kuchnia włoska: pizza, makarony z lekkimi sosami, risotto, antipasti.
Kuchnia azjatycka: sushi, sashimi, dania z makaronem ryżowym.
Sery: kozi ser, mozzarella, ricotta.

Zasada ogólna: lżejsze Pinot Grigio pasuje do lżejszych potraw, a pełniejsze, bardziej aromatyczne Pinot Gris – do bardziej wyrazistych dań.

Optymalna temperatura serwowania Pinot Grigio/Gris?

Pinot Grigio najlepiej smakuje schłodzone. Idealna temperatura serwowania to 7-12°C:

Lżejsze wina można podać prosto z lodówki.
Pełniejsze wina najlepiej schłodzić na około 20 minut przed podaniem

Jak przechowywać wino Pinot Grigio/Gris?

Pinot Grigio najlepiej spożyć w ciągu kilku lat od produkcji.
Przechowuj butelki w ciemnym, chłodnym miejscu, w pozycji leżącej, aby korek pozostał wilgotny.
Otwartą butelkę przechowuj w lodówce i spożyj w ciągu 4-5 dni.

Pokaż więcej wpisów z Grudzień 2024