Cachaça to mocy napój alkoholowy produkowany z trzciny cukrowej niezwykle popularny w Ameryce Południowej, szczególnie w Brazylii, gdzie cachaça jest podstawą do przegotowania popularnego koktajlu Caipirinha. Jak pić cachaçe solo i w koktajlach?
Czym jest cachaça?
Cachaça to napój, który wywodzi się z Ameryki Południowej, a jego kolebką są tereny współczesnej Brazylii. Ten wysokoprocentowy alkohol powstaje ze sfermentowanego soku z trzciny cukrowej, stąd też bardzo często określany jest mianem „brazylijskiego rumu” i mylony z klasycznym rumem białym.
Jakie są rodzaje cachaçy?
Cachaça ma kilka odmian. W samej Brazylii funkcjonuje w dwóch wersjach: jako cachaça przemysłowa oraz cachaça rzemieślnicza. Ta pierwsza przypomina tani napój, który w naszych warunkach można porównać do taniej wódki. Cachaça rzemieślnicza to z kolei produkt bardziej wykwintny, przygotowywany dla prawdziwych smakoszy i koneserów (a przez to odpowiednio droższy). Różnica między tymi dwiema odmianami nie polega tylko na cenie, ale także na sposobie produkcji. Te tańsze są produkowane w destylatorach kolumnowych, podczas gdy cachaça rzemieślnicza wytwarzana jest w tradycyjnych miedzianych alembikach.
Oprócz podziału na cachaçę przemysłową i rzemieślniczą istnieje również rozróżnienie ze względu na czas leżakowania. Istnieją dwie główne odmiany cachaçy: nieleżakowana i leżakowana. Nieleżakowana cachaça jest znana jako Branca lub Prata, podczas gdy leżakowana nazywa się Amarela lub Ouro.
Cachaça Branca
W języku portugalskim „branca” oznacza „biała”. Tę wersję cachaçy nazywa się również srebrną (prata), klasyczną (clássica) czy tradycyjną (tradicional).
Cachaça Amarela
„Amarela” oznacza „żółta”. Ta odmiana może być również określana jako złota (ouro) lub starzona (envelhecida). Złota cachaça dojrzewa w beczkach przez co najmniej 50% jej zawartości od 2 miesięcy do roku. Proces ten zmienia nie tylko kolor trunku, ale także jego smak. W trakcie leżakowania uzyskuje intensywniejsze nuty owocowe zamiast typowego dla niej zielonkawego, roślinnego posmaku.
Cachaça Premium i Extra Premium
Cachaça premium dojrzewa w mniejszych zbiornikach przez co najmniej 1-3 lata. Cachaça extra-premium dojrzewa co najmniej przez 3 lata. Ze względu na mniejszy rozmiar zbiorników, zmiany w smaku, zapachu i kolorze są bardziej zauważalne.
Cachaça Reserva
Ta wersja cachaçy dojrzewa w beczkach od 2 do nawet ponad 3 lat. Beczki wykonane są z drewna europejskiego, a nie lokalnego.
Z uwagi na to, że cachaça uważana jest za główny eksportowy napój Brazylii, jej produkcja jest ściśle regulowana przepisami prawnymi. Zgodnie z brazylijskim prawem, cachaça to alkohol, który został wytworzony w wyniku destylacji świeżego soku z trzciny cukrowej, a stężenie alkoholu mieści się w przedziale od 38 do 54% objętości. Sama fermentacja soku z trzciny cukrowej musi nastąpić w ciągu 24 godzin po wyciskaniu. Zawartość cukrów w cachaçy nie może przekraczać 6 g na 1 litr. Jeżeli mamy do czynienia ze stężeniem wyższym, wówczas mówimy o „cachaça dulce„, czyli słodkiej cachaçy.
Jak powstała cachaça?
Historia powstania cachaçy, podobnie jak wielu tego typu napojów alkoholowych, jest niejasna i ma kilka alternatywnych wersji. Jedno jest pewne: to napój o bogatej i złożonej historii sięgającej 500 lat wstecz. Na jego powstanie wpłynęły trzy kultury, które bytowały na terenach Brazylii: rdzenni Indianie, kolonizatorzy z Portugalii oraz przede wszystkim ludność niewolnicza, sprowadzana z terenów afrykańskich do pracy na plantacjach trzciny cukrowej.
Napój podobny do cachaça wytwarzany był przez niewolników z produktu ubocznego produkcji trzciny cukrowej, czyli świeżego soku, już w XVI wieku. Produkcję napoju cachaça bardzo szybko przeniesiono z wsi do rezydencji portugalskich kolonizatorów, którzy, mając doświadczenie z Europy w produkcji np. koniaku, rozpoczęli destylację w alembikach. Najwięcej marek i lokalnych wytwórców cachaçy pojawiło się na przełomie XIX i XX wieku, czyli w czasach, gdy na tereny Brazylii zaczęli emigrować ludzie z krajów takich jak Włochy, Francja czy Niemcy.
Czy cachaça to rum?
Pomimo tego, że zarówno rum, jak i cachaça są produkowane z tego samego składnika – trzciny cukrowej – nie można stawiać znaku równości między tymi napojami. Cachaça to napój, który chociaż przypomina rum, charakteryzuje się zupełnie odrębnym profilem smakowym oraz procesem produkcji. Cachaça wytwarzana jest ze sfermentowanego soku z trzciny cukrowej, podczas gdy rum z melasy, produktu ubocznego rafinacji cukru. Daje to cachaçy trawiasty smak, a rumowi – słodszy aromat. Cachaça pochodzi z Brazylii, a rum z Karaibów, chociaż jest również produkowany w innych rejonach świata. Cachaça często dojrzewa w dębowych beczkach, podczas gdy rum może być leżakowany lub nie.
Jak pić cachaçę?
Cachaça, podobnie jak większość alkoholi wysokoprocentowych – takich jak rum, gin czy brandy – może być podawana na kilka sposobów. Sposób, w jaki spożywamy cachaçę, zależy od gatunku alkoholu, z jakim mamy do czynienia. Inaczej będziemy delektować się cachaçą nieleżakowaną, a inaczej tą, która spędziła w beczkach kilka lat.
Cachaça solo
W ten sposób delektujemy się cachaça reserva, premium i extra premium. Jeżeli mamy do czynienia z wysokiej jakości trunkiem w wersji rzemieślniczej, w żadnym wypadku nie mieszamy go w drinkach. Najlepiej degustować go solo, w kieliszku tulipanowym, aby móc wyłowić z niego całą złożoność smaku i aromatów.
Cachaça z lodem lub z wodą
Jeżeli nie chcemy kosztować alkoholu w czystej postaci i chcemy go nieco złagodzić, najlepiej będzie pić trunek z kostkami lodu lub też z odrobiną wody.
Cachaça w koktajlach
Cachaça to również składnik wielu popularnych miksów, w tym narodowego koktajlu Brazylii zwanego caipirinha. To jednak nie jedyne możliwości. Ten wysokoprocentowy trunek może być używany jako zamiennik w większości drinków, w których występuje klasyczny rum. Z powodzeniem możemy go wykorzystać również jako dodatek w szerokiej gamie tzw. drinków tiki.
Przepisy na koktajle z cachaça
Batida (przepis na koktajl)
Batida to popularny brazylijski drink z cachaçą w roli głównej. Łatwo się go przygotowuje, a jego orzeźwiający smak doskonale sprawdzi się w gorące dni.
Składniki:
- 45 ml (1 ½ uncji) cachaçy
- 30 ml (1 uncja) miazgi z markuji (lub nektaru, jeśli miazga jest niedostępna)
- 30 ml (1 uncja) niesłodzonego mleka kokosowego
- 7 ml (¼ uncji) soku z limonki
- 7 ml (¼ uncji) słodzonego mleka skondensowanego (można dodać więcej według upodobania)
Przygotowanie:
- Wszystkie składniki umieść w shakerze do koktajli wraz z kilkoma kostkami lodu.
- Wstrząśnij energicznie, aby dokładnie wymieszać i schłodzić.
- Przecedź i wlej do szklanki wypełnionej kilkoma kawałkami lodu (najlepiej rozdrobnionego) i podawaj.
Pineapple Caipirinha (przepis na koktajl)
Caipirinha to narodowy koktajl Brazylii. Pomimo prostoty składników – cachaçy, limonki i cukru – ma złożony smak. W wersji z ananasem i miętą smak ten staje się jeszcze bardziej wyróżniający.
Składniki:
- 4 kawałki ananasa o wielkości ok. 4 cm
- 2 liście mięty
- 30 ml (1 uncja) syropu prostego
- 60 ml (2 uncje) młodej cachaçy
- do dekoracji: kawałek ananasa
Przygotowanie:
- W shakerze rozgnieć kawałki ananasa, liście mięty oraz syrop prosty. Następnie dodaj cachaçę i lód, a potem energicznie wstrząśnij, aby dokładnie wymieszać składniki.
- Nalej (nie przecedzając) do szklanki typu rock. Dekoruj kawałkiem ananasa.
- Pamiętaj, by delikatnie przyciskać ananas i miętę podczas ugniatania ubijakiem barmańskim, by unikać nadmiernego rozdrabniania ziół, które mogą uwolnić gorzkie związki.
Caipirinha (przepis na koktajl)
Przepis znajdziesz w artykule: Proste drinki na: wspólne emocje przy meczu piłki nożnej.
