Pyłek kwiatowy, znany jako pyłek pszczeli, jest nie tylko cennym produktem pszczelarskim, ale także potężnym sojusznikiem w walce o dobrą kondycję i zdrowie. Ma szerokie spektrum zastosowań – od poprawy metabolizmu, przez wsparcie układu odpornościowego, aż po korzystny wpływ na funkcjonowanie układu pokarmowego i zdolności poznawcze – poznaj fascynujące właściwości pyłku pszczelego.
Czym jest pyłek kwiatowy?
Na początek warto przyznać, że samo określenie 'pyłek kwiatowy’ jest tutaj dosyć mylące. Sugeruje ono, że będziemy spożywać czysty, oryginalny pyłek, który znajduje się na kwiatach różnych gatunków w okresie ich pylenia. W istocie, to co nazywamy pyłkiem kwiatowym, jest już wstępnie przetworzonym produktem przez pszczoły. Zdecydowanie lepszym terminem zamiast 'pyłku kwiatowego’ będzie 'pyłek pszczeli’.
Pyłek pszczeli nie jest samym pyłkiem, ale połączeniem pyłku roślinnego, wydzieliny i nektaru pszczół miodnych. Pyłek pszczeli jest formą wcześniejszą, jest tak naprawdę materiałem, z którego tworzona jest później pierzga pszczela, czyli tak zwany chleb pszczeli, który również znajdziemy w naszym sklepie, a omawialiśmy go w innym artykule.
Jak powstaje pyłek kwiatowy?
Pyłek kwiatowy zbierany jest przez pszczoły z różnych tak zwanych pilników roślin różnych gatunków kwiatów. Pszczoły, siadając na kwiatku, zbierają ten pyłek, a następnie mieszają go z niewielką dawką wydzieliny ślinianek i nektaru, i umieszczają go w zlokalizowanych na ich odnóżach koszyczkach (corbiculae). W takiej formie pyłek transportowany jest do ula, z którego później pszczoły robotnice wytwarzają pierzgę pszczelą. Pyłek pszczeli musi zostać zebrany, zanim pszczoła wejdzie do ula. W tym celu, w miejscu, w którym pszczoły wchodzą do ula, montowany jest specjalny poławiacz, który strąca pyłek pszczeli z odnóży owada. W ten sposób pozyskany pyłek trafia do specjalnej szuflady, a następnie do przetwórni, w której poddawany jest dalszej obróbce.
Powstałe w ten sposób ziarna pyłku mogą mieć różne kolory, od jasnożółtego po ciemny. Wiele zależy od tego, od jakiej rośliny zostały zebrane. Znajdziemy zatem mniejsze lub większe ziarenka, dzwonkowate, trójkątne czy też cylindryczne. Z perspektywy ich stosowania nie ma to żadnego znaczenia, ponieważ każde z nich zawiera w sobie wiele wartości odżywczych.
Poznaj cenne właściwości pyłku pszczelego
Dlaczego warto zbierać pyłek pszczeli? Podobnie jak inne produkty pszczele, takie jak pierzga czy różne rodzaje miodu, pyłek pszczeli jest skarbnicą cennych substancji. Nie tylko wzmacnia zdrowie i pomaga w regeneracji po przebytych chorobach, ale również może ograniczać ryzyko zachorowania na niektóre groźne choroby cywilizacyjne.
Niesamowite właściwości pyłku pszczeli są znane od starożytności. Okazuje się, że już w Biblii oraz w tekstach starożytnego Egiptu znajdujemy dowody na to, że pyłek kwiatowy był stosowany jako jeden ze środków leczniczych.
Regulacja cukru we krwi
Pyłek kwiatowy ma zdolność do hamowania działania enzymów trawiennych, które są odpowiedzialne za przekształcanie węglowodanów w glukozę. Dzięki temu, może pomagać w kontroli poziomu cukru we krwi, co jest szczególnie ważne dla osób cierpiących na cukrzycę lub mających problemy z insulinoopornością. Naturalne ekstrakty z pyłku kwiatowego działają jak inhibitor α-amylazy i α-glukozydazy, mogące wspierać lepszą kontrolę glikemii.
Ochrona serca
Regularne spożywanie pyłku kwiatowego może przynieść korzyści dla Twojego serca. Zawiera on antyoksydanty, które mogą zmniejszać stres oksydacyjny i chronić mięsień sercowy, zwłaszcza w przypadku niedokrwienia. Składniki pyłku, takie jak flawonoidy, mogą przeciwdziałać rozwojowi miażdżycy poprzez obniżanie poziomu niekorzystnego cholesterolu LDL i wspieranie elastyczności naczyń krwionośnych.
Zmniejszenie poziomu kwasu moczowego
Jeżeli masz problemy z wysokim poziomem kwasu moczowego, co może prowadzić do dny moczanowej, pyłek kwiatowy może okazać się pomocny. Wykazano, że frakcje pozyskane z pyłku rzepakowego mogą obniżyć poziom kwasu moczowego we krwi, co jest obiecujące w profilaktyce i wspomaganiu leczenia tej choroby.
Detoksykacja organizmu
Pyłek kwiatowy może także wspomagać organizm w usuwaniu toksyn. Jeśli Twoja dieta jest nie zawsze idealna, lub jesteś narażony na szkodliwe substancje chemiczne, takie jak pestycydy czy ciężkie metale, pyłek kwiatowy dzięki swoim właściwościom antyoksydacyjnym może pomóc w ochronie komórek przed uszkodzeniem.
Poprawa metabolizmu kostnego
Osoby zmagające się z osłabieniem kości lub osteoporozą mogą doświadczyć korzyści z dodatku pyłku kwiatowego do diety. Składniki mineralne zawarte w pyłku wspierają metabolizm kostny, mogą zwiększać zawartość wapnia w kościach, co jest kluczowe dla ich wytrzymałości.
Regulacja funkcji jajników
Pyłek kwiatowy może również regulować hormonalną funkcję jajników, co może być szczególnie interesujące dla kobiet z PCOS czy innymi zaburzeniami hormonalnymi. Substancje aktywne zawarte w pyłku, takie jak fitosterole, mogą wpływać na równowagę hormonalną i wspomagać funkcje rozrodcze.
Profilaktyka otyłości i wsparcie dla wątroby
Otyłość i związana z nią niealkoholowa stłuszczeniowa choroba wątroby (NAFLD) stanowią poważne wyzwania dla zdrowia publicznego. Pyłek kwiatowy, bogaty w związki fenolowe, może pomagać w redukcji masy ciała i zapobiegać akumulacji tłuszczu w wątrobie. Dzięki wpływowi na ekspresję określonych genów, może obniżać poziom lipidów i wspomagać wątrobę w jej funkcjach detoksykacyjnych.
Pyłek kwiatowy a funkcje poznawcze
Badania nad wpływem pyłku kwiatowego na zaburzenia funkcji poznawczych wykazały, że może on odwracać upośledzenie pamięci wywołane skopolaminą i poprawiać funkcje związane z pamięcią. Aktywne metabolity zawarte w pyłku, takie jak flawonoidy, kwasy fenolowe, lipidy, minerały, witaminy i aminokwasy, mogą odpowiadać za korzystny wpływ na funkcje mózgu.
Jak zażywać pyłek kwiatowy?
Korzyści wynikające ze spożywania pyłku kwiatowego osiągamy tylko wtedy, gdy będziemy spożywać go w odpowiednich dawkach i regularnie.
Najważniejsza zasada dotycząca pyłku kwiatowego polega na tym, że zaczynamy od małej dawki. Jeżeli wcześniej nie miałeś do czynienia z tym produktem, zacznij od jednej lub dwóch granulek dziennie. Możesz je po prostu włożyć do ust i poczekać, aż rozpuści się pod językiem. Jeżeli po tej dawce nie wystąpią u ciebie żadne działania niepożądane, możesz stopniowo zwiększać dawkę.
Chyba że lekarz zaleci inaczej, pyłek kwiatowy powinien być zażywany w następujących dawkach:
Dorośli: od 20 do 40 gramów pyłku kwiatowego dziennie, co odpowiada 3–5 łyżeczkom.
Dzieci: 1–2 łyżeczki dziennie.
Pyłek najlepiej spożywać trzy razy dziennie, przed posiłkami, przez 1–3 miesiące. Kurację można powtarzać kilka razy w roku. W przypadku terapii skojarzonej i przy długotrwałych schorzeniach stosuje się mniejsze dawki.
W jakiej formie zażywać pyłek kwiatowy?
Pyłek kwiatowy kupowany w sklepie ma zazwyczaj formę granulek. Niestety, w wersji granulkowej przyswajalny jest tylko w 10-15%. Dlatego zaleca się, aby przed spożyciem przetworzyć go, najlepiej zmielić lub namoczyć w ciepłej wodzie.
Badania wykazują, że przyswajalność pyłku kwiatowego w formie zmielonej wzrasta do 60-80%. Zmieszany produkt możemy łączyć z miodem, jogurtem, musem owocowym czy płatkami owsianymi.
